ارزیابی روش‌های زمین‌آمار در پهنه‌بندی شدت خشک‌سالی استان آذربایجان غربی

چکیده خشک­سالی بعنوان یک حادثه پیچیده که از وقوع یک یا چند دوره خشک بوجود می­آید، اثرات زیانبار اقتصادی، اجتماعی و محیطی زیادی را در یک بازه کوتاه مدت بجا می­گذارد. بررسی تغییرات مکانی خشک­سالی با استفاده از شاخص­های مناسب می­تواند به مدیریت صحیح خشک­سالی در کشور کمک کند. در این پژوهش با استفاده از داده­های شدت خشک­سالی حاصل شده از شاخص­های کوتاه مدت سه ماهه SPI، ZSI و PNI نقشه پهنه­بندی شدت خشک‌سالی با روش­های زمین­آمار در محیط نرم افزار GIS برای استان آذربایجان غربی بدست آمد. نتایج نشان داد که از روش­های درون­یابی زمین­آماری و قطعی، روش عکس فاصله وزنی با توان دو برای شاخص ZSI و SPI دارای کمترین مقدار خطاهای RMSE، MAPE و MBE نسبت به سایر روش­های پهنه­بندی می­باشد. کمترین مقدار برآورد RMSE برای هریک از شاخص­ها به ترتیب برابر با 22/0، 3/0 و 36/0 محاسبه شد. نقشه­های پهنه­بندی نشان داد که در جنوب و جنوب غرب استان بدلیل متمرکز شدن جنگل­ها و بارش مناسب در این مناطق، خشک­سالی­کمتری وجود دارد در حالیکه در مناطق شمال و شمال شرق استان مقدار خشکسالی بیشتر از سایر مناطق است. بر اساس شاخصSPI ، 12/48 % از کل استان دارای خشک­سالی شدید و 25/32 % دارای شرایط خشک­سالی نرمال است.